ایران دهمین کشور دارنده ذخایر سنگ آهن جهان

افزایش 10 برابری صادرات به اتحادیه اروپا

مهمترین کالاهای صادراتی ایران در دو ماه نخست 1397

مثبت شدن تراز تجاری کشور در دو ماهه نخست 1397

رشد اقتصادی ایران و کشورهای خاورمیانه در سال 2018

کاهش واردات پنج کالای بخش کشاورزی در 2 ماه نخست 1397

کالاهای صادراتی ایران به هند

روش های پرداخت در تجارت خارجی

بطور کلی انتخاب روش پرداخت، بیانگر رابطه و میزان اعتماد بین خریدار و فروشنده است.

در کل می توان ۴ روش پرداخت را در تجارت خارجی نام برد.

  الف -  روش حساب باز  یا Open Account Trade

 مکانیزم اجرایی حساب باز بستگی به اعتماد فروشنده به خریدار دارد. در این روش فروشنده بدون دریافت وجه، کالا را ارسال و اسناد حمل و تجاری شامل بارنامه (به حواله کرد خریدار)، را مستقیما برای خریدار پست می‌نماید و طبق توافقی که وجود دارد خریدار وجه را در موعد مقرر از طریق حواله به وسیله کارگزار (بانک – صراف) به فروشنده پرداخت می‌نماید.

 ب-  روش وصولی Collection  

در این روش فروشنده اعتماد کمتری به خریدار دارد و می‌خواهد از یک واسطه استفاده کند. در روش وصولی، فروشنده  کالا را برای خریدار ارسال و اسناد را به انضمام یک نامه به بانک کارگزار تحویل داده و دستورات خود را در ارتباط با چگونگی دریافت وجه واگذاری اسناد و غیره را در آن  درج می‌نماید. بانک کارگزار نیز بر اساس دستورات فروشنده اسناد و نحوه واگذاری اسناد را طی نامه ای برای خریدار ارسال می‌نماید. نامه بانک ((Schedule حاوی دستورات فروشنده با توجه به مقررات بین‌المللی(URC) و مقررات ارزی و بانکی می‌باشد. بر اساس مقررات بین‌المللی(URC)، در این روش بانک‌ها مسوولیت بررسی و کنترل اسناد را ندارند و فقط مجری دستورات فروشنده هستند.

 ج-  روش اعتبار اسنادی LC

اعتبار اسنادی در حقیقت تعهد پرداخت مشروط بانک به فروشنده (ذینفع L/C) است. زمانی که خریدار و فروشنده اعتماد کمی بهم دارند، تعهد پرداخت یک بانک در مکانیزم پرداخت این روش را کارآمد می‌کند. در این روش فروشنده با مطرح کردن گشایش اعتبار در واقع  ریسک عدم پرداخت وجه توسط خریدار را کاهش می‌دهد. در این روش خریدار فرم‌های ثبت سفارش و درخواست گشایش اعتبار را تکمیل و با توجه به مقررات داخلی کشور نسبت به اخذ مجوزهای لازم و تهیه مدارک مربوطه و ارائه آن‌ها  به بانک عامل، اقدام می‌نماید.

  د-  روش پیش پرداخت  Advanced Payment

در این روش که متاسفانه بیشتر در واردات استفاده می‌شود، فروشنده درصورتی اقدام به حمل کالا می‌کند که خریدار ابتدا وجه را برای فروشنده حواله کند. این روش در واقع حاکی از بی‌اعتمادی مطلق فروشنده به خریدار و شرایط کشور خریدار است. در گذشته فقط برای محصولات خاصی از این روش استفاده می‌شد ولی اکنون متاسفانه به علت تحریم‌های گسترده این روش مورد استفاده عام قرار گرفته است که البته از ریسک بسیار بالایی برای خریدار و کشور برخوردار است.

انواع قراردادها

در بسیاری از پروژه هایی که برون سپاری می گردد، قراردادی بین دوطرف اصلی پیمان و یا دیگر عوامل منعقد میگردد. شرایط و ضوابط این قراردادها با یکدیگر متفاوت است و لازم است آشنایی با انواع و شرایط هریک از انواع قراردادها در تیم پروژه وجود داشته باشد. در ادامه به انواع مختلف قراردادهایی که نام آنها متداول است، اشاره می کنیم:

انواع قراردادها در اجراي طرح ها:

1 – قراردادهاي كليد در دست يا كليد گردان Turn – Key Contracts واگذاري مسئوليت طرح و اجرا به پيمانكار تا مرحله بهره برداري با قيمت هاي مشخص  

2 – قراردادهاي طرح و ساخت Design – Build Contracts واگذاري مسئوليت طرح و اجرا به پيمانكار با اختلاف اينكه طراحي اوليه توسط كارفرما صورت گرفته است .  

3 – قراردادهاي طراحي و مديريت   ( DM ( Design – Management واگذاري مسئوليت مديريت طرح و اجرا مشابه قراردادهاي مديريت طرح (عامل چهارم)  

4 – قراردادهاي پيمان مديريت (MC ( Management Contracting واگذاري بخش عمده اختيارات كارفرمائي به پيمانكار در حوزه طراحي - مهندسي ، اجرا ، مالي ، فني ، راهبري طرح و راه اندازي با در نظر گرفتن حق الزحمه ثابت يا درصدي از هزينه‌هاي طرح .  

5 – قراردادهاي مديريت اجرائي (CM ( Construction Management واگذاري مسئوليت انجام امور اجرائي به پيمانكار ساخت  

6 – قراردادهاي با قيمت كلي يا مقطوع Lump Sum Contracts عقد قرارداد هاي اجرائي با قيمت ثابت براساس مشخصات فني تعريف شده از قبل  

7 – قراردادهاي فهرست بهائي Unit Price Contracts عقد قرارداد اجرائي براساس فهرست بهاي مشخص

8 – قراردادهاي انجام كار با پرداخت حق الزحمه براساس هزينه اجراي كار Cost Plus Contract عقد قراردادهاي انجام كار با حق الزحمه درصدي به تناسب هزينه هاي تمام شده كار به صورت هاي زير :

•  هزينه به علاوه در صد ثابت براي حق الزحمه Cost Plus Fixed Percentage

•  هزينه به علاوه حق الزحمه ثابت ( مقطوع ) Cost Plus Fixed Fee

•  هزينه به علاوه حق الزحمه درصدي متغير  Cost Plus Variable Percentage

•  هزينه براساس برآورد مطلوب

Target Estimate   9 – قراردادهاي اجرايي با قيمت تضمين شده   Guaranteed Maximum Price عقد قرارداد با سقف مشخص هزينه و با مشخصات فني كلي و اوليه  

10 – قراردادهاي مهندسي ، تدارك و اجرا  (EPC ( Engineering – Procurement – Construction عقد قراردادهاي انجام مراحل مختلف پروژه اعم از طراحي و مهندسي ، تدارك و تامين كالا و تجهيزات ، انجام عمليات اجرايي ، نصب و راه اندازي به صورت توامان و با شرايط خاص كه مي تواند به روشهاي زير صورت گيرد :

•  مهندسي ، تدارك كالا و تجهيزات EP

•  مهندسي ، تدارك ، مديريت اجرا   ( EPCM ( E,P,C, Management

•  مهندسي ، تدارك و مشاوره اجرا

EPAC ( E.P. Assistance. Const)

•  مهندسي ، تدارك ، اجرا و نصب ( EPCI ( E. P. Const. Installation

•  مهندسي ، تدارك ، نظارت و اجرا ( EPCS (E. P. C. Supervision

•  مهندسي ، تدارك و برنامه ريزي ساخت ( EPMS ( E. P. Manufacturing . Schedule

•  مهندسي ، تدارك و برنامه ريزي توليد ( EPPS ( E. P. Production . Schedule  

11: قراردادهاي بيع متقابل Buy – Back Contracts عقد قرارداد با سرمايه گذاري خارجي و بازپرداخت سرمايه گذاري از طريق فروش كالا و خدمات توليدي پروژه .  

12 – قراردادهاي واگذاري امتياز  (BOT( Build . Operation .Transfer واگذاري امتياز سرمايه گذاري ، طراحي ، اجرا، بهره برداري ، فروش محصولات و بازپرداخت هزينه ها و نهايتا" واگذاري پروژه در شرايط مطلوب به طرف ، به صورت‌هاي زير :

•  ساخت ، بهره برداري ، واگذاري BOT

•  ساخت ، مالكيت ، بهره برداي ،  واگذاري BOOT

•  طراحي ، ساخت ، بهره برداري DBO

•  طراحي ، ساخت ، بهره برداري ، واگذاري DBOT

•  ساخت ، مالكيت ، بهره برداري BOO

•  ساخت ، واگذاري ، بهره برداري BTO

•  طراحي ، ساخت ، تامين منابع ، بهره برداري

روش های پرداخت در تجارت خارجی

بطور کلی انتخاب روش پرداخت، بیانگر رابطه و میزان اعتماد بین خریدار و فروشنده است.

در کل می توان ۴ روش پرداخت را در تجارت خارجی نام برد:

  الف -  روش حساب باز  یا Open Account Trade

 مکانیزم اجرایی حساب باز بستگی به اعتماد فروشنده به خریدار دارد. در این روش فروشنده بدون دریافت وجه، کالا را ارسال و اسناد حمل و تجاری شامل بارنامه (به حواله کرد خریدار)، را مستقیما برای خریدار پست می‌نماید و طبق توافقی که وجود دارد خریدار وجه را در موعد مقرر از طریق حواله به وسیله کارگزار (بانک – صراف) به فروشنده پرداخت می‌نماید.

 ب-  روش وصولی Collection  

در این روش فروشنده اعتماد کمتری به خریدار دارد و می‌خواهد از یک واسطه استفاده کند. در روش وصولی، فروشنده  کالا را برای خریدار ارسال و اسناد را به انضمام یک نامه به بانک کارگزار تحویل داده و دستورات خود را در ارتباط با چگونگی دریافت وجه واگذاری اسناد و غیره را در آن  درج می‌نماید. بانک کارگزار نیز بر اساس دستورات فروشنده اسناد و نحوه واگذاری اسناد را طی نامه ای برای خریدار ارسال می‌نماید. نامه بانک ((Schedule حاوی دستورات فروشنده با توجه به مقررات بین‌المللی(URC) و مقررات ارزی و بانکی می‌باشد. بر اساس مقررات بین‌المللی(URC)، در این روش بانک‌ها مسوولیت بررسی و کنترل اسناد را ندارند و فقط مجری دستورات فروشنده هستند.

 ج-  روش اعتبار اسنادی LC

اعتبار اسنادی در حقیقت تعهد پرداخت مشروط بانک به فروشنده (ذینفع L/C) است. زمانی که خریدار و فروشنده اعتماد کمی بهم دارند، تعهد پرداخت یک بانک در مکانیزم پرداخت این روش را کارآمد می‌کند. در این روش فروشنده با مطرح کردن گشایش اعتبار در واقع  ریسک عدم پرداخت وجه توسط خریدار را کاهش می‌دهد. در این روش خریدار فرم‌های ثبت سفارش و درخواست گشایش اعتبار را تکمیل و با توجه به مقررات داخلی کشور نسبت به اخذ مجوزهای لازم و تهیه مدارک مربوطه و ارائه آن‌ها  به بانک عامل، اقدام می‌نماید.

  د-  روش پیش پرداخت  Advanced Payment

در این روش که متاسفانه بیشتر در واردات استفاده می‌شود، فروشنده درصورتی اقدام به حمل کالا می‌کند که خریدار ابتدا وجه را برای فروشنده حواله کند. این روش در واقع حاکی از بی‌اعتمادی مطلق فروشنده به خریدار و شرایط کشور خریدار است. در گذشته فقط برای محصولات خاصی از این روش استفاده می‌شد ولی اکنون متاسفانه به علت تحریم‌های گسترده این روش مورد استفاده عام قرار گرفته است که البته از ریسک بسیار بالایی برای خریدار و کشور برخوردار است.

منظور از تایید و تصدیق اسناد در بازرگانی خارجی چیست؟ Legalization of Documents

اسنادی که در یک کشور صادر می شوند قبل از اینکه در کشور دیگر مورد استفاده قرار گیرند (یا به عبارت دیگر در کشور دیگر نیز اعتبار داشته باشند) باید به نحوی قانونی و یا تصدیق و تایید شوند. به این فرایند 'Legalization of Documents' گفته می شود.

این قاعده در مورد اسناد خرید و در بحث بازرگانی هم وجود دارد. فرض کنید که شما کالایی را از یک کشور خارجی خریداری می کنید. فروشنده همراه کالای شما یک سری اسناد و مدارک نیز می فرستد. از جمله این اسناد بارنامه، گواهی مبداء، گواهی بازرسی و سیاهه invoice می باشد. شما برای اینکه از صحت و اعتبار هر یک از این اسناد مطلع شوید می توانید از فروشنده درخواست کنید تا نسبت به Legalization اسناد اقدام کند. این عمل هزینه ای را برای شما در بردارد که فروشنده به پروفرمای خود اضافه می کند.

اما طرف خارجی چگونه اسناد را قانونی می کند؟
برای اینکار فروشنده اسناد خود را ابتدا به اتاق بازرگانی کشور خود برده و مهر اتاق بازرگانی کشور خود را پشت اسنادی که شما درخواست کرده اید می زند. سپس اسناد به کنسولگری کشور خریدار در کشور خارجی برده شده و در صورت صحیح بودن مهر قبلی، کنسولگری نسبت به تایید اسناد و مهر قبلی با الصاق مهر خود اقدام می کند.

به جای واژه Legalization گاهی نیز از Authentication نیز استفاده می شود اما در مباحث بازرگانی و خرید خارجی بیشتر واژه اول مصطلح است.